Dieta lekkostrawna – kiedy warto ją wprowadzić?

Dieta lekkostrawna polega na takiej modyfikacji jadłospisu, bo produkty żywnościowe wybrane do jej stworzenia jak najmniej obciążały układ pokarmowy. Z codziennego menu wyklucza się wszystkie potrawy długo zalegające w żołądku, wzdymające czy bardzo pikantne. W których przypadkach warto ją stosować i co jeść na takiej diecie?

Charakterystyka diety lekkostrawnej

Z założenia dieta lekkostrawna to modyfikacja prawidłowego dobrze zbilansowanego jadłospisu. Wyklucza ona bowiem takie produkty i potrawy, które w zdrowej diecie również nie pojawiają się zbyt często. Taka dieta pozbawiona jest produktów smażonych, tłustych oraz takich, które obciążają układ trawienny. W odróżnieniu jednak od zwykłej, dobrze zbilansowanej diety ograniczeniu ulegają również pokarmy bogate w błonnik.
Takie zalecenia dietetyczne często stanowią bazę do wprowadzania zmian w jadłospisie w zależności od stanu pacjenta i towarzyszących jednostek chorobowych.

Wskazania do diety lekkostrawnej

Dieta lekkostrawna stosowana jest zwłaszcza w przypadku osób borykających się z chorobami układu pokarmowego, zaburzeniami trawienia, w schorzeniach układu oddechowego i nerek, a także u pacjentów w trakcie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych. 

W jakich schorzeniach stosuje się dietę lekkostrawną?

• w ostrych i biegunkowych stanach zespołu jelita drażliwego;
• w nowotworach układu pokarmowego;
• w stanach zapalnych błon śluzowych jelit i.lub żołądka;
• w ostrych schorzeniach płucnych;
• w ostrych stanach infekcyjnych z towarzyszeniem gorączki;
• po zawale serca;
• w okresie rekonwalescencji po zabiegach operacyjnych.

Dieta lekkostrawna jest również dobrym rozwiązaniem dla osób w starszym wieku, a także do czasowego stosowania po zatruciach pokarmowych, przy wzdęciach i innych dolegliwościach czynnościowych ze strony układu pokarmowego.

Jakie produkty są wskazane, a których unikać?

Dieta lekkostrawna nie należy do diet restrykcyjnych, a jej głównym zadaniem jest pokrycie zapotrzebowania na składniki odżywcze w takim samym stopniu, jak w normalnej diecie, jedynie przy użyciu łatwiejszych do strawienia produktów.

Posiłki powinny być:

• gotowane w wodzie, na parze lub w naczyniach bez tłuszczu;
• duszone (bez użycia tłuszczu);
• pieczone w pergaminie lub folii.

Co jest kategorycznie zabronione na diecie lekkostrawnej?

• potrawy smażone (na patelni czy w głębokim tłuszczu);
• potrawy wzdymające (zawierające kapustę, cebulę czy nasiona roślin strączkowych);
• grzyby;
• produkty o dużej zawartości błonnika (otręby, pełnoziarniste pieczywo).

Warto pamiętać również o tym, że dobowa podaż błonnika nie powinna przekraczać 25 gram, a ilość tłuszczy nie powinna być większa niż 30 – 50 gramów na dobę.
Dieta powinna być podzielona na 4 – 5 posiłków, spożywanych o możliwie regularnych porach, pamiętając by ostatni z nich, przypadał co najmniej 2 godziny przed snem.

Dla zapewnienia odpowiednich dawek wszystkich składników odżywczych przy długotrwałym stosowaniu diety lekkostrawnej dobrze jest skonsultować jadłospis z dietetykiem. 

Bibliografia:

1. Pytrus, Tomasz, and Franciszek Iwańczak. „Management of acute gastroenteritis in children.” Nowa Pediatria.
2. Szostak, W. B., A. Cichocka, and H. Szczyglowa. „Modelowe diety lecznicze i diety specjalne dla doroslych. Wybor produktow spozywczych i ich zastosowanie w dietach leczniczych.” Prace Instytutu Żywności i Żywienia 100 (2001): 367-406.
3. ALEKSANDROWICZ, Ilona. Dieta lekkostrawna jako terapia żywieniowa w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Journal of NutriLife, 2019, vol. 9.